Zwichnięcie rzepki

Zwichnięcie rzepki najczęściej dotyczy młodych ludzi, przeważnie dziewcząt w przedziale wiekowym 13-18 lat. Pierwsze zwichnięcie rzepki jest przeważnie zwichnięciem urazowym i może być efektem np. błahego urazu. Może też być jednak efektem urazu sportowego. Pierwsze zwichnięcie generuje zwiększone ryzyko kolejnych, a wówczas – w przypadku ich pojawienia się – mówimy już o zwichnięciach nawrotowych. Ich leczenia jest zwykle związane z zabiegiem operacyjnym.

Czynniki ryzyka

Czynniki, które mogą predysponować do zwichnięcia rzepki, to m.in. wiotkość stawowa, koślawość kolan (czyli sytuacja, gdy w pozycji stojącej kolana są skierowane do środka), wysokie ustawienie rzepki, znaczne osłabienie mięśnia czworogłowego uda.

Objawy zwichnięcia rzepki

W momencie zwichnięcia rzepki do boku obrysy kolana są zniekształcone, występują silne dolegliwości bólowe uniemożliwiające normalne ruchy kolana. Niekiedy rzepka reponuje się sama (wskakuje z powrotem na swoje anatomiczne miejsce), czasem trzeba ją delikatnie wepchnąć bądź poruszać kolanem. Nigdy nie może jednak wprowadzać jej z powrotem na siłę, ponieważ może to generować dodatkowe uszkodzenia wewnątrz kolana.

Z samym momentem zwichnięcia rzepki wiąże się ryzyko uszkodzeń wewnątrz stawu kolanowego. Najgroźniejszymi są uszkodzenia chrząstki stawowej, bo mają wpływ na późniejszy rozwój choroby zwyrodnieniowej. Dlatego też leczenie każdego zwichnięcie rzepki jest bardzo istotne i po każdym powinna zostać przeprowadzona dokładna diagnostyka, by u młodego pacjenta nie przeoczyć uszkodzenia, które może skutkować poważniejszymi problemami w przyszłości.

Diagnostyka

Ten uraz jest widocznym gołym okiem i aby go potwierdzić, nie jest potrzebna diagnostyka. Wprowadza się ją później, aby nie przeoczyć innych uszkodzeń w kolanie. Najczęściej wskazanym badaniem jest MR kolana, aby ocenić rozległość zmian, jakie w nastąpiły w kolanie. W przypadku planowania leczenia operacyjnego dodatkowo wykonywane są zdjęcia rtg na stojąco, aby ocenić oś kończyn dolnych oraz wysokość położenia rzepki.

Leczenie zwichnięcia rzepki

Po pierwszym zwichnięciu przeważnie leczymy ten uraz zachowawczo, bo ryzyko kolejnego wynosi tylko ok. 15 procent. W przypadku drugiego zwichnięcia to ryzyko wzrasta do 90 procent i tu najczęściej należy wykonać zabieg operacyjny.
Ważna jest też rehabilitacja, która pomaga zmniejszyć objawy niestabilności i w wielu przypadkach pozwala odwlec leczenie operacyjne.

W przypadku leczenia operacyjnego najczęściej wykonywana jest rekonstrukcja więzadła udowo-rzepkowego, które stabilizuje rzepkę. Wówczas pobyt w szpitalu po zabiegu trwa dobę. Przez około trzy, cztery tygodnie trzeba chodzić o kulach. Powrót do normalnego funkcjonowania zajmuje około dwóch miesięcy, a w przypadku powrotu do uprawiania sportu – około sześciu miesięcy.

Operacja rzepki

Operacja rzepki to zabieg chirurgiczny stosowany w leczeniu niestabilności rzepki, urazów stawu kolanowego oraz przewlekłych dolegliwości bólowych. Wskazaniem do operacji mogą być nawracające zwichnięcia, uszkodzenia chrząstki stawowej oraz zespoły bólowe spowodowane niewłaściwym ustawieniem rzepki. Procedura chirurgiczna ma na celu stabilizację rzepki, poprawę biomechaniki stawu i eliminację dolegliwości bólowych, co pozwala pacjentowi na powrót do pełnej sprawności.

Zabieg może obejmować różne techniki operacyjne, w tym rekonstrukcję więzadła rzepki, osteotomię guzowatości piszczeli lub artroskopowe leczenie uszkodzeń chrząstki. Wybór odpowiedniej metody zależy od stopnia zaawansowania schorzenia oraz indywidualnych cech anatomicznych pacjenta. Warto zaznaczyć, że w ramach specjalistycznych procedur wykonuję także operację ścięgna Achillesa, co pozwala na kompleksowe podejście do leczenia schorzeń ortopedycznych. Precyzyjna diagnostyka i szczegółowa analiza stanu zdrowia pacjenta umożliwiają dobór optymalnej techniki chirurgicznej, co znacząco wpływa na skuteczność leczenia.

Jak przygotować się do operacji rzepki?

Przygotowanie do operacji rzepki obejmuje kilka kluczowych etapów, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka powikłań i przyspieszenie rekonwalescencji. Pierwszym krokiem jest dokładna diagnostyka obrazowa, obejmująca badania rentgenowskie, rezonans magnetyczny oraz ocenę funkcjonalną stawu kolanowego. Na podstawie wyników badań lekarz określa zakres operacji oraz dobiera odpowiednią technikę chirurgiczną.

Pacjent powinien również przestrzegać zaleceń dotyczących przygotowania do zabiegu, w tym:

• unikania przyjmowania leków przeciwkrzepliwych na kilka dni przed operacją,
• utrzymania prawidłowej masy ciała w celu zmniejszenia obciążenia stawu,
• przeprowadzenia konsultacji anestezjologicznej,
• zorganizowania odpowiedniej opieki pooperacyjnej i dostosowania przestrzeni domowej do okresu rehabilitacji.